عفونت چشم، بهویژه در کودکان، معمولاً با قرمزی، سوزش و گاهی ترشح چرکی همراه است. شاید نام‌هایی مثل «پینک‌آی» یا «کنژنکتیویت یا التهاب ملتحمه» را شنیده باشید که شایع‌ترین نوع التهاب چشم در بچه‌هاست. برخی از این عفونت‌ها ویروسی‌اند و خودبهخود بهبود مییابند؛ اما برخی دیگر باکتریایی هستند و نیاز به مراقبت بیشتر دارند. خوشبختانه، برای برطرف‌کردن علائم ابتدایی عفونتهای خفیف چشم، همیشه هم نیازی به استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا داروهای قوی نیست. روشهای ساده و خانگی مانند کمپرس گرم یا سرد، شستوشوی مرتب چشم، رعایت بهداشت دست و ملحفه‌ها، استفاده از اشک مصنوعی، جلوگیری از مالیدن چشم، کمپرس چای و کنترل آلرژی گاهی میتوانند تا حد قابل‌توجهی علائم را تسکین بدهند. در ادامه، قصد داریم به سراغ ده راهکار نوآورانه و کاربردی برای درمان خانگی عفونت چشم کودکان برویم که حتی بدون قرص و دارو هم میتوانند در بسیاری از موارد، مفید واقع شوند. با ما همراه باشید.
روشهای درمان خانگی عفونت چشم کودکان
به‌طورکلی طبق گفته وب‌سایت nyee.edu:
“Treatment depends on whether the cause of the infection is viral or bacterial. If it’s viral, the conjunctivitis will usually clear up on its own within a week. If the conjunctivitis is bacterial, antibiotic eye drops, ointments, or pills may be prescribed. These will usually be taken multiple times each day over the course of a week.”
درمان عفونت چشمی به‌علت آن؛ یعنی ویروسی یا باکتریایی‌بودن عفونت بستگی دارد. اگر ویروسی باشد، التهاب ملتحمه معمولاً ظرف یک هفته خودبهخود برطرف میشود. اگر التهاب ملتحمه باکتریایی باشد، ممکن است قطره‌های آنتیبیوتیک، پماد یا قرص‌های خوراکی تجویز شود. این داروها معمولاً چندین بار در روز و به‌مدت یک هفته مصرف می‌شوند.
علاوه‌براین در ادامه، ده راهکار درمان خانگی عفونت چشم کودکان را بررسی می‌کنیم. اگر علائم پس‌از چند روز بهتر نشد یا شرایط شدیدتر شد، مراجعه به متخصص اطفال یا ویزیت چشم‌پزشک در منزل ضرورت خواهد داشت.
کمپرس گرم یا سرد، بسته به شرایط
برای درمان عفونت چشم کودکان در منزل، اگر چشم کودک شما دارای ترشحات چرکی و چسبناک است، کمپرس گرم به نرم‌شدن این ترشحات و خروج راحت‌تر آن‌ها کمک می‌کند. یک حوله یا پنبه تمیز را در آب گرم (نه داغ) خیس کنید و به‌آرامی روی پلک‌های بسته قرار بدهید. این کار باعث باز‌شدن منافذ و پاک‌شدن چرک میشود. در مقابل، اگر چشم کودک دچار قرمزی و خارش شدید است، کمپرس سرد میتواند التهاب را کاهش بدهد و حس خنکی و آرامش ایجاد کند. در هر دو حالت، حتماً حوله یا پنبه را تمیز نگه دارید تا آلودگی دوباره به چشم برنگردد.
شستوشوی منظم پلک‌ها و مژه‌ها
هنگامی که کودک از عفونت چشم رنج می‌برد، ترشحات چرکی میتوانند لایه‌ای چسبناک بر روی مژه و پلک ایجاد کنند. برای نظافت، یک تکه گاز استریل یا پنبه تمیز را در آب ولرم جوشیده‌شده (سردشده) فرو ببرید و با حرکات آرام، ترشحات را پاک کنید. سعی کنید از مرکز چشم به‌سمت بیرون حرکت کنید تا آلودگی وارد چشم نشود. تکرار این کار در طول روز به جلوگیری از انباشته‌شدن باکتری‌ها و ویروس‌ها کمک می‌کند.
شستن دستها، کلید پیشگیری و درمان
بسیاری از عفونتهای چشم کودکان از طریق تماس دست آلوده منتقل میشود. اگر کودک شما عادت دارد چشمش را بخاراند یا دست به چشمان خود بزند، لازم است برای پیشگیری و درمان عفونت چشم کودکان در خانه، مرتب دست‌هایش را با آب و صابون بشویید. حتی والدین نیز باید پس‌از هر بار تمیز‌کردن چشم کودک یا تماس با ترشحات، دست‌های خود را به‌خوبی شست‌وشو بدهند.
استفاده از قطره‌های اشک مصنوعی یا سالین استریل
در مواردی که عفونت چشم خفیف است و ترشحات یا قرمزی چندان شدید نیست، می‌توانید از قطره‌های اشک مصنوعی بدون نسخه (OTC) برای درمان خانگی عفونت چشم کودکان استفاده کنید. این قطره‌ها رطوبت چشم را تأمین میکنند و تا حدی باعث شستوشوی باکتری‌ها و ویروس‌ها می‌شوند. اگر چنین قطره‌هایی در دسترس ندارید، محلول سالین استریل (سرم شست‌وشو) نیز گزینه مناسبی است.
پرهیز از لمس و مالیدن چشم
کودکان به‌طور غریزی تمایل دارند زمانی که احساس خارش یا سوزش دارند، چشم خود را بمالند؛ اما این کار باعث پخش گسترده‌تر باکتری‌ها و ویروس‌ها روی سطح چشم و پلک میشود و میتواند عفونت را تشدید کند. اگر کودک شما قدری بزرگ است که متوجه شود به او توضیح بدهید که مالیدن چشم‌ها شرایط را بدتر می‌کند. در کودکان خردسال، بهتر است با استفاده از دستکش نخی یا پرت‌کردن حواس آن‌ها با بازی و اسباب‌بازی، مانع دست‌زدن مکرر به چشم شوید.
رعایت بهداشت روتختی و حوله‌ها
سعی کنید بالش، روبالشی، حوله و دستمال مخصوص کودک را به‌صورت جداگانه نگهداری کنید و زودبه‌زود آن‌ها را با آب داغ و شوینده مناسب بشویید. اگر حوله کودک را فرد دیگری در خانه استفاده کند، احتمال شیوع عفونت چشم بین اعضای خانواده بالا می‌رود. همچنین، توصیه میشود روبالشی و ملافه‌ها را دست‌کم دوبار در هفته بشویید تا باکتری‌ها و ویروس‌های احتمالی از بین بروند.
شیر مادر
برخی خانوادهها براساس شنیده‌ها از شیر مادر برای درمان خانگی عفونت چشم کودکان استفاده میکنند؛ هرچند که شواهد علمی کافی برای اثبات اثربخشی قطعی این روش وجود ندارد. درصورتی‌که مادر و نوزاد هر دو از سلامت کامل برخوردار باشند، اغلب اعتقاد بر این است که شیر مادر حاوی پادتن‌های طبیعی است که ممکن است بر باکتری‌های چشم تأثیر بگذارند. بااین‌حال، نباید از شیر پاستوریزه یا شیر دیگران در چشم کودک استفاده کرد.
کنترل آلرژی و عوامل محرک
اگر کودک شما به آلرژی‌هایی مثل گردوغبار، موی حیوانات خانگی یا گرده گیاهان حساسیت دارد، احتمال بروز عفونت چشمی یا التهاب چشم نیز بیشتر خواهد بود. در این موارد، علاوه‌بر اقدامات معمول شستوشوی چشم، بهتر است برای درمان خانگی عفونت چشم کودکان، آلرژن‌های محیطی را تا حد ممکن کاهش بدهید. به‌عنوان‌مثال، در فصل گرده‌افشانی پنجره‌ها را بسته نگه دارید از فیلترهای هوا استفاده کنید و حیوانات خانگی را دور از اتاق خواب کودک نگه دارید.
کمپرس چای (سیاه یا بابونه)
کمپرس چای سرد یا ولرم یکی دیگر از راهکارهای درمان خانگی عفونت چشم کودکان برای کمک به تسکین التهاب و خارش چشم است. پس‌از دم‌کردن چای سیاه یا بابونه، صبر کنید تا کیسه چای سرد یا ولرم شود. سپس آن را روی پلک بسته کودک قرار بدهید. مواد ضدالتهابی موجود در چای میتوانند در کنار حس خنک‌کنندگی به کاهش سوزش و قرمزی کمک کنند.
استفاده عاقلانه از مُسکن‌های ساده
درصورتی‌که کودک شما درد ملایمی دارد یا تب خفیفی همراه با عفونت چشم بروز کرده است، می‌توانید با مشورت پزشک از مسکن‌های بدون نسخه مثل استامینوفن یا ایبوپروفن کودک استفاده کنید. این داروها التهاب و درد را کاهش می‌دهند و کودک را آرام‌تر میکنند. بااین‌حال، دستور مصرف را دقیق رعایت کنید تا از اوردوز یا عوارض دارویی جلوگیری شود.
علت عفونت چشم کودکان
عفونت چشم کودکان میتواند دلایل مختلفی داشته باشد که شایع‌ترین آن‌ها شامل وارد زیر است:
-
ورود باکتری‌ها یا ویروس‌ها به چشم
-
تماس دست‌های آلوده با چشم
-
استفاده از حوله یا وسایل شخصی مشترک
-
شنا در استخرهای آلوده
-
حساسیت‌های فصلی
-
انسداد یا مشکل در باز شدن مجرای اشکی نوزادان
علائم عفونت چشم کودکان
علائم عفونت چشم کودکان بسته به علت آن ممکن است متفاوت باشد، اما به طور معمول شامل این موارد است:
-
قرمزی و التهاب چشم
-
تورم پلک‌ها
-
خروج ترشحات زرد یا سبز از چشم
-
ریزش اشک بیش از حد
-
خارش یا سوزش چشم
-
حساسیت به نور (فوتوفوبیا)
-
مالش مکرر چشم توسط کودک
-
شکایت از درد یا ناراحتی چشم
خدمات ویزیت متخصص اطفال در منزل یارا درمان
در بسیاری از مواقع، برخلاف انجام همۀ روشهای درمان خانگی عفونت چشم کودکان، بهبودی مطلوب حاصل نمی‌شود یا علائم شدیدتر از حد معمول هستند. در این شرایط، مراجعه سریع به پزشک ضرورت دارد. اگر نمی‌توانید به هر دلیلی فرزندتان را به مراکز درمانی ببرید، خدمات ویزیت متخصص اطفال در منزل یارا درمان میتواند راهکار ایدئالی باشد. هزینه ویزیت متخصص اطفال در منزل در سال 1404 برابر با 2,200,000 تومان است. این مبلغ شامل هزینه ایاب‌وذهاب و حق ویزیت متخصص میشود. همچنین در صورت نیاز به تزریق داروها یا انجام سرم‌تراپی در منزل، هماهنگی‌های لازم توسط کارشناسان مرکز صورت خواهد گرفت.
برای این کار، کافی است با شماره ۰۲۱۴۴۰۰۳۵۴۴ تماس بگیرید یا فرم درخواست را در وب‌سایت یارا درمان پر کنید. سپس همکاران ما در اسرع وقت برای هماهنگی زمان مراجعه با شما تماس می‌گیرند. پزشک متخصص در منزل، پس‌از معاینه کودک در صورت نیاز دارو تجویز می‌کند یا آزمایش‌های تشخیصی را درخواست می‌دهد. این خدمات از ساعت ۷ صبح تا ۱۲ شب در همۀ مناطق تهران و کرج قابل‌ارائه است و والدین میتوانند بدون دغدغه رفت‌وآمد و انتظار در مطب، معاینه و مشاوره تخصصی را در محیط امن خانه دریافت کنند.
سخن پایانی
چشم کودکان بسیار حساس است و هرگونه عفونت یا التهاب در صورت رسیدگی‌نکردن سریع، میتواند عوارضی جدی به‌همراه داشته باشد. روشهای درمان خانگی عفونت چشم کودکان تا حد زیادی در بهبود علائم اولیه مؤثرند؛ اما اگر مشکل جدی باشد، مراجعه به پزشک متخصص الزامی است. در این میان، خدمات ویزیت متخصص اطفال در منزل یارا درمان، میتواند خدمات مراقبت پزشکی مطمئن و راحت را برای خانوادهها فراهم کند.
سوالات متداول
۱. آیا عفونت چشم کودکان همیشه نیاز به آنتیبیوتیک دارد؟
خیر، بسیاری از عفونتهای چشم بهویژه نوع ویروسی آن، خودبهخود ظرف یک هفته بهبود مییابند و نیازی به آنتیبیوتیک ندارند. فقط در صورت باکتریایی بودن عفونت، پزشک ممکن است قطره، پماد یا داروی خوراکی تجویز کند.
۲. چه روشهای خانگی برای درمان عفونت چشم کودکان مؤثر هستند؟
روشهایی مثل استفاده از کمپرس گرم یا سرد، شستوشوی منظم چشم با گاز استریل، استفاده از اشک مصنوعی، جلوگیری از مالیدن چشم و رعایت بهداشت حوله و روبالشی میتوانند در درمان خانگی مؤثر باشند.
۳. چه زمانی باید کودک را نزد پزشک برد؟
اگر علائم عفونت پس از چند روز بهتر نشد، ترشحات چرکی زیاد بود یا کودک دچار تب، درد شدید یا کاهش دید شد، باید سریعاً به پزشک متخصص مراجعه شود. خدمات ویزیت در منزل نیز برای این موارد گزینه مناسبی است.
۴. آیا استفاده از شیر مادر برای عفونت چشم کودکان بیخطر است؟
برخی خانوادهها از شیر مادر بهعنوان روش سنتی استفاده میکنند، اما شواهد علمی کافی درباره اثربخشی آن وجود ندارد. همچنین نباید از شیر پاستوریزه یا شیر افراد دیگر برای چشم کودک استفاده شود.
۵. آیا عفونت چشم کودکان میتواند به چشم دیگر سرایت کند؟
بله، عفونت چشم بهویژه از نوع ویروسی یا باکتریایی بهراحتی میتواند از یک چشم به چشم دیگر سرایت کند. رعایت بهداشت فردی، شستوشوی دستها و استفاده از حوله و روبالشی جداگانه بسیار مهم است.
۶. آیا عفونت چشم کودکان میتواند باعث مشکلات بینایی دائمی شود؟
در بیشتر موارد عفونت چشم کودکان با درمان مناسب بدون عارضه برطرف میشود. اما در صورتی که عفونت شدید باشد و درمان بهموقع انجام نشود، میتواند به قرنیه آسیب بزند و باعث مشکلات بینایی شود. به همین دلیل مشورت با پزشک ضروری است.
