بهترین راهکارهای درمان خانگی حساسیت چشم برای کاهش التهاب و قرمزی!

علل مختلفی مثل گردوغبار، موی حیوانات، گرده گیاهان یا حتی کپک‌ها و قارچ‌ها می‌توانند موجب بروز یا تشدید این حساسیت شوند. بسیاری از افراد برای کاهش علائم به داروهای آنتی‌هیستامین یا قطره‌های شیمیایی روی می‌آورند؛ اما واقعیت این است که با چند روش ساده و نوآورانه می‌توان تا حد زیادی از شدت التهاب و سوزش چشم کاست و به چشم‌ها استراحت داد.

درمان خانگی حساسیت چشم با تکیه بر اصول علمی و ترفندهای کم‌هزینه مانند کمپرس سرد، برش‌های خیار، کمپرس گرم در صورت خشکی چشم، حفظ پاکیزگی محیط، استفاده از اشک مصنوعی یا آنتی‌هیستامین‌های چشمی، نوشیدن آب کافی، اجتناب از عوامل تحریک‌کننده، مصرف امگا ۳ و رعایت سبک زندگی سالم از بهترین راهکارهاست تا در کنار مراقبت‌های تخصصی چشم‌پزشکی، سلامت بینایی خود را حفظ کنیم. با ما همراه باشید.

علائم حساسیت چشم

حساسیت چشم یا آلرژی چشمی یکی از مشکلات شایع به‌ویژه در فصول بهار و پاییز است که با علائم آزاردهنده‌ای همراه می‌شود. شایع‌ترین نشانه‌های این عارضه شامل موارد زیر است:

• خارش شدید یا مداوم چشم

• قرمزی چشم‌ها به‌ویژه در ناحیه ملتحمه (سفیدی چشم)

• اشک‌ریزش زیاد یا غیرعادی

• سوزش یا احساس داغی در چشم

• تورم پلک‌ها یا پف اطراف چشم

• احساس وجود جسم خارجی یا شن در چشم

• تاری دید موقت

• چسبندگی پلک‌ها هنگام بیدار شدن

• حساسیت به نور (فوتوفوبیا)

• همراهی با علائم دیگر آلرژی مانند عطسه و آب‌ریزش بینی

علت حساسیت چشم

علت بروز حساسیت چشم واکنش بیش‌ازحد سیستم ایمنی بدن به برخی محرک‌های محیطی است که در افراد مستعد، باعث تحریک و التهاب بافت نازک سطح چشم (ملتحمه) می‌شود. محرک های زیر باعث این واکنش می شود:

• گرده گیاهان (به‌ویژه در بهار و پاییز)

• موی حیوانات خانگی مانند گربه یا سگ

• گردوغبار و ذرات معلق در هوا

• کپک‌ها و قارچ‌های موجود در محیط مرطوب

• دود سیگار یا آلودگی هوا

• استفاده طولانی‌مدت از لنزهای تماسی

• محصولات آرایشی یا بهداشتی ناسازگار با چشم

• قطره‌های چشمی حاوی مواد حساسیت‌زا

• برخی داروها یا ترکیبات شیمیایی

• خشکی مزمن چشم یا اختلال در عملکرد غدد اشکی

•  تغییرات هورمونی یا استرس‌های شدید جسمی و روحی

روش‌های درمان خانگی حساسیت چشم

طبق گفته وب‌سایت healthline.com:

“Most cases of itchy eyes don’t last very long, and they might even go away on their own. You can try home remedies, but you may also need to talk with your doctor for any more serious concerns.”

بیشتر موارد خارش چشم مدت زیادی طول نمی‌کشند و حتی ممکن است خودبه‌خود برطرف شوند. می‌توانید درمان‌های خانگی را امتحان کنید؛ اما در صورت وجود نگرانی‌های جدی‌تر، ممکن است نیاز باشد با پزشک خود مشورت کنید.

در ادامه، ابتدا ۱۰ راهکار کلیدی را برای درمان خانگی حساسیت چشم برای کاهش التهاب و قرمزی، معرفی می‌کنیم:

کمپرس سرد برای آرامش فوری

اولین توصیه ساده و مؤثر برای تسکین خارش و قرمزی و درمان حساسیت چشم در خانه، استفاده از کمپرس سرد است. سرمای ملایم کمک می‌کند عروق چشم‌ها منقبض شوند و التهاب کاهش بیاید. کافی است یک دستمال تمیز یا حوله را در آب سرد فرو ببرید، آب اضافی را بگیرید و آن را برای ۱۰ دقیقه روی پلک‌های بسته قرار بدهید. این کار را در طول روز هر زمان که احساس سوزش یا خارش داشتید، تکرار کنید.

برش‌های خیار برای خارش و پف

خیار علاوه‌بر آب فراوان، آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی دارد و خاصیت خنک‌کنندگی آن می‌تواند التهاب چشم را آرام کند. برای استفاده از این روش درمان حساسیت چشم در منزل، چند برش خیار را در یخچال خنک کنید و سپس روی پلک بسته قرار بدهید. ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در حالت درازکش باقی بمانید تا اثر آرام‌بخشی آن به‌خوبی حس شود. این شیوه به کاهش پف اطراف چشم نیز کمک می‌کند.

کمپرس گرم در صورت خشکی چشم

گاهی اوقات حساسیت چشم با خشکی مزمن همراه است. اگر احساس می‌کنید چشم‌هایتان به‌جای آبریزش، خشک و متورم هستند، بهتر است برای درمان خانگی حساسیت چشم از کمپرس گرم استفاده کنید. این کار به افزایش جریان خون در پلک‌ها کمک می‌کند و باعث ترشح بهتر غدد اشکی می‌شود. یک حوله تمیز را در آب ولرم خیس کنید و برای چند دقیقه روی چشم بگذارید. البته دقت کنید که آب بیش‌ازحد داغ نباشد تا پلک‌هایتان نسوزند.

تمیز نگه‌داشتن محیط خانه

برای پیشگیری از حساسیت چشم، خانه‌تان را مرتب گردگیری و جاروکشی کنید. ملافه و روبالشی را هفته‌ای یک‌بار با آب نسبتاً داغ بشویید و در صورت امکان از فیلترهای هپا (HEPA) در دستگاه تهویه یا جاروبرقی خود استفاده کنید تا ذرات ریز آلرژی‌زا فیلتر شوند. در کنار آن، اگر ممکن است از یک دستگاه تصفیه هوا برای حذف ذرات معلق استفاده کنید.

قطره‌های اشک مصنوعی یا آنتی‌هیستامین

اگر با روش‌های طبیعی نتوانستید علائم را کنترل کنید، می‌توانید از قطره‌های چشمی بدون نسخه (OTC) هم برای درمان خانگی حساسیت چشم استفاده کنید. اشک مصنوعی در شست‌وشوی ذرات آلرژی‌زا مؤثر است و رطوبت را به چشم برمی‌گرداند. انواع آنتی‌هیستامین چشمی نیز در کاهش خارش مؤثرند؛ اما در مصرف آن‌ها افراط نکنید. برخی از این قطره‌ها ممکن است با استفاده طولانی‌مدت، عارضه «قرمزی بازگشتی» ایجاد کنند؛ پس حتماً دستورالعمل مندرج روی بسته را مطالعه کنید و در صورت طولانی‌شدن علائم با پزشک مشورت کنید.

روش‌های درمان خانگی حساسیت چشم	توضیح
کمپرس سرد	کاهش التهاب و قرمزی با سرد کردن پلک‌های بسته.
برش‌های خیار	کاهش پف و تسکین خارش به کمک خنک‌کنندگی طبیعی خیار.
کمپرس گرم	کمک به ترشح بهتر اشک در موارد خشکی چشم.
پاکیزگی محیط	کاهش ذرات آلرژی‌زا با گردگیری و استفاده از فیلتر هوا.
اشک مصنوعی یا قطره آنتی‌هیستامین	مرطوب‌سازی چشم و کاهش خارش با محصولات بدون نسخه.
نوشیدن آب کافی	جلوگیری از خشکی چشم و بهبود عملکرد غدد اشکی.
پرهیز از عوامل تحریک‌کننده	کاهش تماس با گرده، موی حیوانات، عطر و اسپری‌ها.
مصرف امگا ۳	کاهش التهاب چشم از طریق رژیم غذایی یا مکمل‌ها.
رعایت سبک زندگی سالم	خواب کافی، کاهش استرس و مدیریت زمان استفاده از صفحه‌نمایش.
مراجعه به پزشک در صورت تداوم علائم	دریافت درمان تخصصی در صورت عدم بهبود با روش‌های خانگی.

 آب کافی بنوشید

خشکی چشم گاه ناشی از کم‌آبی بدن است و می‌تواند خارش و قرمزی را تشدید کند. در روزهای سرد زمستانی که گرمایش محیط به‌شدت رطوبت هوا را کم می‌کند، بدن ممکن است سریع‌تر از حد معمول دچار کم‌آبی شود. تلاش کنید حداقل ۸ لیوان آب در طول روز بنوشید و مصرف چای و قهوه غلیظ را که خاصیت دیورتیک دارند، محدود کنید. این کار در طولانی‌مدت به بهبود عملکرد غدد اشکی و کاهش حساسیت چشم کمک خواهد کرد.

پرهیز از عوامل تحریک‌کننده

برخی عوامل آلرژی‌زا را نمی‌توان به‌سادگی از محیط حذف کرد؛ اما می‌توان با چند اقدام پیشگیرانه، میزان تماس را کمتر کرد. اگر نسبت به گرده گیاهان آلرژی دارید در زمان اوج گرده‌افشانی (ابتدای صبح و عصرها) از منزل خارج نشوید یا حداقل از عینک محافظ استفاده کنید. در صورت داشتن حیوان خانگی، تماس صورت و چشم‌ها را با موی آن‌ها کاهش بدهید و دستانتان را پس‌از نوازش حیوان بشویید. همچنین، عطر و اسپری‌ها می‌توانند در برخی افراد، حساسیت چشم ایجاد کنند؛ بنابراین از پاشیدن آن‌ها در محیط‌های بسته خودداری کنید.

مکمل‌های امگا ۳

امگا ۳ یکی از اسیدهای چرب ضروری است که در کاهش التهاب بدن نقش مؤثری دارد. بسیاری از تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف منظم امگا ۳ می‌تواند به بهبود خشکی و درمان خانگی حساسیت چشم کمک کند. می‌توانید این ماده را از طریق منابع غذایی نظیر ماهی سالمون، تخم کتان و گردو تأمین کنید یا در صورت نیاز از مکمل‌های حاوی امگا ۳ بهره ببرید.

تغییرات ساده در سبک زندگی

استرس و خستگی مفرط در طولانی‌مدت می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف و واکنش‌های آلرژیک را تشدید کنند. تلاش کنید خوابتان به‌اندازه باشد و هر شب بین ۷ تا ۸ ساعت بخوابید. همچنین، استفاده مداوم از صفحات الکترونیکی (موبایل، تبلت یا کامپیوتر) بدون وقفه، چشم‌ها را خسته می‌کند و ممکن است خشکی و خارش را بدتر کند. به‌ازای هر ۲۰ دقیقه کار با صفحه نمایش، ۲۰ ثانیه چشمان خود را به نقطه‌ای در دوردست متمرکز کنید و پلک بزنید تا اشک طبیعی چشم تولید شود.

مراجعه به پزشک در صورت تداوم علائم

اگر با وجود رعایت همۀ روش‌های درمان خانگی حساسیت چشم، همچنان خارش، قرمزی و التهاب چشم‌ها ادامه داشت یا حتی شدیدتر شد، مراجعه به چشم‌پزشک ضروری است. عوامل پیچیده‌تری مانند عفونت‌ها، اختلالات ساختاری یا حتی مشکلات مرتبط با قرنیه نیز ممکن است خود را در قالب حساسیت نشان بدهند. یک معاینه تخصصی می‌تواند علل اصلی را شناسایی کند و در صورت نیاز، درمان‌های مؤثرتری مانند قطره‌های کورتیکواستروئیدی، آنتی‌هیستامین قوی‌تر یا حتی ایمونوتراپی را پیشنهاد بدهد.

اگر علاوه بر حساسیت چشم با علائمی مانند ترشح زرد یا درد شدید مواجه هستید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله درمان خانگی عفونت چشم را نیز مطالعه کنید.

خدمات ویزیت چشم پزشک در منزل یارا درمان

در برخی شرایط، به‌خصوص زمانی‌که علائم شدید هستند یا فرد توانایی مراجعه حضوری به مطب را ندارد، ویزیت پزشک در منزل راهکاری ایدئال است. «یارا درمان» یکی از مراکزی است که در تهران و کرج، خدمات تخصصی چشم‌پزشکی را در محل سکونت شما ارائه می‌دهد. هزینه ویزیت چشم پزشک در منزل از حدود ۴ میلیون تومان آغاز می‌شود و در صورت نیاز به خدمات پیشرفته‌تر مانند اپتومتری، ممکن است تا ۶ میلیون تومان نیز افزایش بیاید.

برای درخواست این خدمت، می‌توانید با شماره‌های درج‌شده در وب‌سایت یارا درمان تماس بگیرید یا فرم مربوطه را تکمیل کنید تا کارشناسان در اسرع وقت با شما تماس بگیرند. این مرکز از ساعت ۷ صبح تا ۱۲ شب پاسخگوی بیماران است و تلاش می‌کند در کوتاه‌ترین زمان، پزشک متخصص را به آدرس شما اعزام کند. امکان انجام معاینات استاندارد از جمله سنجش فشار داخل چشم، ارزیابی حدت بینایی، تشخیص خشکی چشم یا سایر مشکلات چشمی در منزل وجود دارد و در صورت نیاز، تجویز دارو، عینک یا حتی ارجاع به جراحی‌های لازم توسط پزشک انجام خواهد گرفت.

درصورتی که مشکل چشم شما جدی نباشد و یا به دلیل حساسیت های فصلی باشد می توانید از خدمات ویزیت پزشک عمومی در منزل نیز استفاده نمائید.

 سخن پایانی

چشم‌ها یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین اندام‌های بدن هستند و نباید علائمی مانند قرمزی، خارش یا سوزش را نادیده گرفت. روش‌های درمان خانگی حساسیت چشم می‌توانند در تسکین علائم نقش مؤثری داشته باشند؛ اما اگر مشکل ادامه یافت، حتماً با پزشک مشورت کنید. در صورت نیاز به معاینه تخصصی و راحتی بیشتر، خدمات ویزیت چشم پزشک در منزل یارا درمان گزینه‌ای عالی خواهد بود.

سوالات متداول

1- آیا درمان خانگی حساسیت چشم بدون استفاده از دارو هم مؤثر است؟

بله، روش‌هایی مانند کمپرس سرد، استفاده از برش خیار و رعایت پاکیزگی محیط می‌توانند بدون نیاز به دارو، علائم حساسیت چشم را تا حد زیادی کاهش دهند.

2- چه زمانی باید بعد از امتحان درمان‌های خانگی برای حساسیت چشم به پزشک مراجعه کرد؟

اگر پس از چند روز درمان خانگی علائم بهبود نیافت یا شدت التهاب و خارش بیشتر شد، بهتر است برای بررسی‌های تخصصی به چشم‌پزشک مراجعه شود.

3- آیا کودکان هم می‌توانند از روش‌های درمان خانگی حساسیت چشم استفاده کنند؟

بله، اما با احتیاط. روش‌هایی مانند کمپرس سرد یا استفاده از خیار در کودکان بی‌خطر است، ولی قبل از استفاده از قطره‌های چشمی یا مکمل‌ها، حتماً باید با پزشک مشورت شود.

4- تفاوت حساسیت فصلی چشم با عفونت چشمی چیست؟

حساسیت فصلی معمولاً با خارش، قرمزی و آبریزش همراه است و اغلب دو چشم را درگیر می‌کند. اما عفونت چشمی ممکن است با ترشح چرکی، درد و تورم بیشتر در یک چشم همراه باشد. تفاوت در علائم و شدت آن‌هاست که باید توسط پزشک بررسی شود.