زخم دیابتی نوعی زخم مزمن است که به دلیل مشکلات گردش خون و آسیب عصبی می تواند در افراد مبتلا به دیابت ایجاد شود و کیفیت زندگی بیماران را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار دهد. در نتیجه این اتفاق بهبود زخم‌ها به کندی صورت می‌گیرد و احتمال عفونت آن‌ها افزایش می‌یابد. در موارد شدیدتر منجر به قطع عضو نیز می شود. در این مقاله، به بررسی انواع زخم دیابتی، روش‌های درمان زخم دیابتی در منزل و راههای پیشگیری از آن می پردازیم. با یارا درمان همراه باشید.
انواع زخم دیابتی
زخم‌های دیابتی بر اساس محل و عمق آسیب به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند:
- زخم‌های دیابتی نوروپاتیک: در اثر آسیب عصبی ایجاد می‌شوند و در مناطقی مانند کف پا، انگشتان و مچ پا مشاهده می‌شوند.
- زخم‌های دیابتی ایسکمیک: به دلیل کاهش جریان خون در اندام‌ها ایجاد می‌شوند و معمولاً در مناطق دور از قلب مانند پاها دیده می‌شوند.
روش‌های درمان زخم دیابتی و نکات مرتبط
| روش درمان | توضیحات | مزایا | محدودیت‌ها |
|---|---|---|---|
| شستشوی روزانه زخم | تمیز کردن زخم با آب ولرم و صابون ملایم | جلوگیری از عفونت، بهبود سریع‌تر | نیاز به رعایت دقیق بهداشت و استفاده از شوینده‌های غیر تحریک‌کننده |
| پانسمان منظم | استفاده از پانسمان‌های استریل و تعویض منظم | جلوگیری از خشک شدن زخم، محافظت در برابر عفونت | نیاز به آموزش و تجهیزات مناسب، برخی پانسمان‌ها هزینه بالاتری دارند |
| کنترل قند خون | مصرف داروهای دیابت و رعایت رژیم غذایی | بهبود روند ترمیم زخم، کاهش احتمال بروز عفونت | نیاز به پایش مداوم قند خون، ممکن است به کمک تخصصی نیاز باشد |
| استفاده از عسل | مالیدن عسل طبیعی و خالص بر روی زخم | خاصیت ضد باکتریایی، تسریع بهبود | نیاز به استفاده از عسل خالص، ممکن است برای زخم‌های عفونی کافی نباشد |
| ژل آلوئه ورا | مالیدن ژل آلوئه ورای طبیعی بر روی زخم | ضدالتهاب، ترمیم‌کننده پوست | در برخی افراد ممکن است باعث تحریک پوست شود |
| کنترل فشار بر زخم | کاهش فشار روی زخم با تغییر وضعیت بیمار یا استفاده از کفش طبی | کاهش تحریک زخم، بهبود سریع‌تر | ممکن است برای زخم‌های عمیق کافی نباشد |
| داروهای آنتی‌بیوتیک | مصرف خوراکی یا موضعی آنتی‌بیوتیک طبق تجویز پزشک | کنترل عفونت، جلوگیری از گسترش عفونت | مصرف خودسرانه خطرناک است و نیاز به تجویز پزشک دارد |
| استفاده از روغن زیتون | ماساژ اطراف زخم با روغن زیتون | مرطوب نگه داشتن پوست، جلوگیری از ترک‌های پوستی | باید از تماس مستقیم روغن با زخم باز جلوگیری شود |
| پانسمان‌های پیشرفته | استفاده از پانسمان‌های هیدروکلوئید، هیدروژل یا آلژینات | تسریع بهبود زخم‌های عمیق، کنترل ترشحات زخم | ممکن است هزینه بالاتری داشته باشد، نیاز به تجویز پزشک یا پرستار دارد |
| مشاوره با متخصص عفونی | در صورت بروز عفونت شدید یا علائم گسترش عفونت | ارائه درمان تخصصی، جلوگیری از پیشرفت عفونت | نیاز به دسترسی به متخصص، ممکن است هزینه‌بر باشد |
به نقل از سایت pmc.ncbi.nlm.nih.gov از راههای درمان زخم پای دیابتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
Various products are used to heal diabetic foot, and their efficiency and effectiveness have been investigated in many studies. Olive oil and honey are two examples of such products.
Investigations revealed that olive oil probably improves total tissue blood flow and reduces inflammation, thus leading to ulcer healing
محصولات مختلفی برای درمان زخم پای دیابتی استفاده می‌شوند، و کارایی و اثربخشی آن‌ها در بسیاری از مطالعات مورد بررسی قرار گرفته است. روغن زیتون و عسل دو نمونه از این محصولات هستند.
تحقیقات نشان داده‌اند که روغن زیتون احتمالاً جریان خون در بافت‌ها را بهبود می‌بخشد و التهاب را کاهش می‌دهد و در نتیجه به بهبود زخم‌ها کمک می‌کند.
درمان زخم دیابتی در منزل
برای درمان زخم دیابتی در منزل لازم است مراحل زیر را به صورت روزانه انجام دهید:
1- شستشوی روزانه زخم
- زخم را با آب ولرم و صابون ملایم بشویید.
- از استفاده از شوینده و ضدعفونی‌کننده‌های قوی خودداری کنید.
- پس از شستشو، زخم را با باند تمیز به آرامی خشک کنید.
2- پانسمان منظم
- از پانسمان‌هایی که پزشک تجویز کرده است استفاده کنید.
- پانسمان را به طور منظم و طبق دستور پزشک تعویض کنید. میتوانید از خدمات تعویض پانسمان در منزل یارا درمان استفاده کنید.
- پانسمان باید کاملاً خشک و تمیز باشد.
3- مراقبت از پوست اطراف زخم
- پوست اطراف زخم را با مرطوب‌کننده‌های ملایم ماساژ داده و مرطوب نگه دارید.
- از ایجاد فشار بر روی زخم خودداری کنید. اگر بیمار تحرک کمی دارد به تغییر پوزیشن او کمک کنید تا فشار روی زخم نباشد.
4- کنترل قند خون
یکی از مهمترین عوامل در بهبود زخم کنترل دقیق قند خون است. سعی کنید با رعایت رژیم غذایی مناسب و مصرف داروهای تجویز شده، قند خون خود را در محدوده طبیعی نگه دارید.
5- تغذیه مناسب
مصرف غذاهای غنی از پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی همچنین مصرف میوه و سبزیجات تازه به بهبود زخم کمک می‌کند. از مصرف غذاهای پر قند و چرب خودداری کنید.
بیشتر بخوانید: درمان فوری تنگی نفس در منزل
6- ورزش سبک
ورزش منظم می تواند به بهبود گردش خون و تسریع روند بهبود زخم کمک کند. ورزش ها با توجه به سن و شرایط فرد باید در درجه سختی مناسب تنظیم شود. برای کسانی هم که دیسک کمر دارند، ورزش منظم روزانه و سبک یکی از راه های درمان دیسک کمر در منزل به شمار می رود.
درمان‌های خانگی دیگر که با نظر پزشک می توانند مفید باشند:
7- درمان زخم دیابتی در منزل با عسل
عسل با خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی می‌تواند به بهبود زخم کمک کند. اما مهم است که از عسل خالص و طبیعی استفاده شود.
8- درمان زخم دیابتی در منزل با آلوئه ورا
آلوئه ورا دارای خواص ضد التهابی و ترمیم‌کننده است و می‌تواند روند بهبود زخم را تسریع کند. ژل آلوئه ورای طبیعی را می‌توان به صورت موضعی روی زخم استفاده کرد.
9- درمان زخم دیابتی در منزل با روغن زیتون
روغن زیتون خالص دارای خواص ضد باکتریایی و نرم‌کننده است و می‌تواند به مرطوب نگه داشتن پوست اطراف زخم کمک کند. میتوانید پوست اطراف زخم را با مقداری روغن زیتون ماساژ دهید.
بیشتر بخوانید: تست سرطان روده در منزل
آیا درمان زخم دیابتی در منزل کافیست؟
به یاد داشته باشید که درمان زخم دیابتی در منزل به تنهایی کافی نیست. درمان اصلی زخم دیابتی شامل کنترل قند خون، مراقبت از زخم، استفاده از پانسمان‌های مناسب و در صورت نیاز مصرف آنتی‌بیوتیک در دوز مشخص است. استفاده از راه های درمان زخم دیابتی در منزل به تنهایی و بدون مشورت پزشک می تواند باعث بروز مشکلات زیر شود:
- عفونت: زخم‌های دیابتی مستعد عفونت هستند. درمان زخم دیابتی در منزل در صورتی که زخم عفونت داشته باشد به جای بهبود، باعث تشدید عفونت می شود.
- تاخیر در درمان: درمان زخم دیابتی در منزل بدون آگاهی کافی ممکن است باعث تأخیر در روند درمان شود.
- تداخل با داروها: برخی راه های درمان خانگی ممکن است با داروهای دیابت یا سایر داروهای مصرفی تداخل داشته باشند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
در صورتی که موارد زیر را مشاهده کردید لازم است از درمان زخم دیابتی در منزل منصرف شوید و ادامه ی روند درمان را به پزشک یا پرستار بسپارید:
- افزایش قرمزی، تورم یا درد در اطراف زخم
- ترشح چرک یا بوی بد از زخم
- تب بالا
- افزایش اندازه زخم
- عدم بهبود زخم با وجود درمان
پزشک با توجه به عوامل مانند نوع زخم، شدت عفونت و وضعیت عمومی بیمار از روش‌های درمانی زیر استفاده می کند:
- کنترل قند خون: پزشک یا پرستار با پایش مداوم قند خون به مدیریت آن کمک می کنند. کنترل دقیق سطح قند خون از مهمترین عوامل در بهبود زخم‌های دیابتی است. می توانید از خدمات مشاوره تغذیه در منزل یارا درمان نیز برای داشتن برنامه غذایی صحیح استفاده کرد.
- تمیز کردن و پانسمان زخم: تمیز نگه داشتن زخم و استفاده از پانسمان‌های مناسب برای جلوگیری از عفونت بسیار مهم است. انواع پانسمان برای زخم های مختلف وجود دارد که باعث کنترل عفونت و بهبود زخم می شوند.
- دارو درمانی: برای کنترل عفونت و تسریع روند بهبودی در صورت نیاز از داروهای آنتی‌بیوتیک به صورت خوراکی یا تزریقی استفاده می‌شود.
- درمان‌های موضعی: از ژل‌ها و کرم‌های ترمیم‌کننده برای بهبود بافت آسیب دیده استفاده می شود.
- جراحی: در موارد شدید ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن بافت مرده یا ترمیم رگ‌های خونی باشد.
- فشار درمانی: پزشک در صورت نیاز استفاده از کفش‌های مخصوص یا قالب‌های طبی را برای کاهش فشار روی زخم توصیه می کند. سایت uofmhealth در این باره گفته است:
For optimum healing, ulcers, especially those on the bottom of the foot, must be “off-loaded.” Patients may be asked to wear special footgear, or a brace, specialized castings, or use a wheelchair or crutches. These devices will reduce the pressure and irritation to the ulcer area and help to speed the healing process
پیشگیری از زخم دیابتی
بهترین راه برای مقابله با زخم‌های دیابتی، پیشگیری از آن است. برخی از اقداماتی که به پیشگیری از زخم دیابتی کمک می کند عبارتند از:
- کنترل دقیق قند خون: با رعایت رژیم غذایی مناسب و استفاده از داروهای تجویز شده، سطح قند خون را در محدوده طبیعی حفظ کنید.
- مراقبت از پاها: روزانه پاهای خود را بررسی کنید و در صورت مشاهده هرگونه تغییر در پوست یا ناخن، با پزشک مشورت کنید.
- استفاده از کفش مناسب: از کفش‌های راحت و با کیفیت مخصوص افراد دیابتی استفاده کنید و از راه رفتن با پای برهنه در هر مکانی خودداری کنید.
- مرطوب نگه داشتن پوست: از خشک شدن پوست پاها جلوگیری کنید و به صورت روزانه از مرطوب‌کننده‌های مناسب استفاده کنید.
یکی از عوارض بیماری دیابت، افسردگی است. می توانید برای پیشگیری از افسردگی از خدمات ویزیت روانپزشک در منزل یارا درمان استفاده نمایید.
چرا درمان زخم دیابتی در منزل اهمیت دارد؟
زخم دیابتی ممکن است برای همه ی افراد مبتلا به دیابت رخ دهد. مهم است که این افراد و همراهان آن ها نشانه های زخم دیابتی را بشناسند و روزانه پاها را از لحاظ علائم زخم بررسی کنند. اگر در مراحل اولیه زخم تشخیص داده شود درمان ساده تر خواهد بود. در صورتی که علائم زخم را مشاهده کردید میتوانید مراحل درمان زخم دیابتی دز منزل را به پرستاران با تجربه ی یارا درمان بسپارید. در این صورت بدون جابه جایی و خروج از منزل از درمان تخصصی بهره مند می شوید.
خدمات پانسمان در منزل با یارا درمان
مرکز مراقبت های پرستاری در منزل یارا درمان با مجوز از وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی کلیه ی خدمات لازم برای بیماران دیابتی را در منزل در شهر تهران ارائه می دهد. برای پانسمان و درمان زخم دیابتی در منزل کافیست در هر ساعت از شبانه روز با ما تماس بگیرید. کارشناسان یارا درمان از طریق شماره 02144003544 پاسخگوی شما هستند. پرستاران یارا درمان با معاینه و بررسی زخم بهترین نوع درمان را در منزل برای شما انجام می دهند.
سخن پایانی
درمان‌های خانگی مکمل درمان‌های پزشکی هستند و لازم است قبل از اقدام به هرگونه درمان خانگی، با پزشک مشورت کنید. مراقبت و بررسی دست و پاها، کنترل قند خون و تغذیه مناسب از مهمترین عوامل درمان زخم دیابتی در منزل هستند. در صورت مشاهده هرگونه تغییر پوست یا ایجاد هر نوع زخم لازم است مراحل درمان شروع شود. خدمات درمان زخم و پانسمان در منزل شما را از مراجعه به مراکز درمانی بی نیاز خواهد کرد.
سوالات متداول
1- چرا درمان زخم دیابتی در منزل مهم است؟
زخم دیابتی برای همه ی افراد مبتلا به دیابت ممکن است رخ دهد. اگر در مراحل اولیه زخم تشخیص داده شود درمان ساده تر خواهد بود. در صورتی که علائم زخم را مشاهده کردید میتوانید مراحل درمان زخم دیابتی در منزل را به پرستاران با تجربه ی یارا درمان بسپارید. با این کار، احتمال بهبود زخم افزایش یافته و از بروز عوارض جدی مانند عفونت و قطع عضو جلوگیری می‌شود.
2- چگونه می‌توان از زخم دیابتی در منزل مراقبت کرد؟
شستشوی روزانه زخم، پانسمان منظم، مراقبت از پوست اطراف زخم، کنترل قند خون، تغذیه مناسب، ورزش سبک و مصرف آنتی بیوتیک از نکات مراقبتی درمان زخم دیابتی در منزل هستند.
پدرم که به دیابت مبتلاست اخیراً دچار زخم عفونی در پا شده بود. به توصیه پزشک از خدمات متخصص عفونی در منزل استفاده کردیم. متخصص به صورت حرفه‌ای زخم را بررسی کرد، آنتی‌بیوتیک‌های مناسب تجویز کرد و برنامه‌ای برای تعویض پانسمان منظم ارائه داد. حضور متخصص در منزل باعث شد استرس پدرم کاهش یابد و روند درمان بهتری داشته باشد. این خدمات را به همه خانواده‌هایی که بیمار دیابتی دارند، پیشنهاد می‌کنم.
برای مادرم که به دیابت مبتلاست و به دلیل مشکلات حرکتی نمی‌توانیم او را به مراکز درمانی ببریم، از خدمات مراقبت از بیمار در منزل استفاده کردیم. پرستار به صورت منظم برای تعویض پانسمان، بررسی زخم و آموزش نحوه مراقبت روزانه مراجعه می‌کند. این خدمات نه تنها از پیشرفت زخم جلوگیری کرده، بلکه کیفیت زندگی مادرم را هم بهبود بخشیده است. اگر بیمار دیابتی در منزل دارید، حتماً از این خدمات بهره ببرید.