تنگی نفس میتواند به دلایل جزئی مثل آلرژی یا دلایل مهم تر مثل آمبولی ریه رخ دهد. در هر حال مهم است که این عارضه درمان شود تا عوارض جانبی دیگری برای شما نداشته باشد. تنگی نفس میتواند نشانهای از وجود بیماریهای مختلف باشد و در موارد شدید، خطرناک است. درمان قطعی تنگی نفس تنها توسط پزشک متخصص انجام میشود، اما برخی راهکارهای اولیه میتوانند به تسکین علائم و بهبود تنفس کمک کنند. برای شناخت این عارضه و شناخت راه های درمان فوری تنگی نفس در منزل با یارا درمان همراه باشید.
علت تنگی نفس
- بیماریهای قلبی مانند نارسایی قلبی، بیماری عروق کرونر، آریتمی قلبی
- بیماریهای ریوی مانند آسم، برونشیت مزمن، آمفیزم، پنومونی، سرطان ریه
- مشکلات خونی از جمله کمخونی، اختلالات لخته شدن خون
- اختلالات اضطرابی که میتواند منجر به حملات پانیک شود.
- چاقی و اضافه وزن زیاد
- بارداری
- مصرف برخی داروها
سایت lung.org در تعریف تنگی نفس گفته است:
Shortness of breath, or breathlessness, is described as the frightening sensation of being unable to breathe normally or feeling suffocated. The medical term for shortness of breath is dyspnea. It’s a common feeling that may be the result of being out of shape but could also be a sign of serious disease.
کمبود نفس یا تنگی نفس به عنوان احساس ترسناک ناتوانی در تنفس طبیعی یا احساس خفگی توصیف می شود. اصطلاح پزشکی برای کمبود نفس تنگی نفس است. این یک احساس رایج است که ممکن است نتیجه عدم تناسب اندام باشد، اما همچنین می تواند نشانه بیماری جدی باشد.
روشهای فوری درمان تنگی نفس در خانه
روش | توضیحات | مزایا | موارد احتیاط |
---|---|---|---|
تنفس عمیق و آهسته | تنفس شکمی و آرام به بهبود اکسیژنرسانی کمک میکند. | افزایش اکسیژنرسانی، کاهش استرس | در موارد تنگی نفس شدید ممکن است کافی نباشد و نیاز به مراجعه به پزشک باشد. |
نشستن در حالت خمیده | نشستن روی صندلی و خم شدن به جلو راههای هوایی را بازتر میکند. | کاهش فشار روی ریهها، بهبود تنفس | در موارد خاص مانند آسیب نخاعی نباید استفاده شود. |
مصرف مایعات گرم | نوشیدن چای زنجبیل یا آب گرم به کاهش التهاب کمک میکند. | تسکین فوری، کمک به رقیق شدن مخاط | برای بیماران قلبی یا با محدودیت مصرف مایعات باید با پزشک مشورت شود. |
استفاده از دستگاه بخور | مرطوب کردن هوا راههای هوایی را نرم و تسهیل میکند. | مناسب برای بیماران تنفسی، کاهش خشکی راههای هوایی | در محیطهای مرطوب یا در حضور آلرژنهای قارچی ممکن است اثر معکوس داشته باشد. |
ماساژ تنفسی | ضربه زدن ملایم به کتفها به تخلیه مخاط کمک میکند. | تسکین سریع، غیرتهاجمی | باید با دقت و ملایمت انجام شود؛ برای بیمارانی با شکستگی یا جراحت قفسه سینه مناسب نیست. |
هوای خنک | قرار گرفتن در محیط خنک یا استفاده از پنکه به کاهش فشار تنفسی کمک میکند. | آرامش سریع، کاهش استرس | در افراد حساس به سرما یا مبتلا به آسم ناشی از سرما ممکن است اثر معکوس داشته باشد. |
نوشیدن قهوه | کافئین موجود در قهوه عضلات مجاری تنفسی را شل میکند. | بهبود تنفس، تسکین موقتی | برای افراد با تپش قلب یا فشار خون بالا مناسب نیست؛ در موارد تنگی نفس شدید تنها یک راه کمکی است. |
به نقل از سایت my.clevelandclinic.org برای درمان سریع تنگی نفس این کارها را انجام دهید:
- Rest your feet flat on the floor.
- Lean your chest forward slightly.
- Rest your elbows on your knees or rest your chin on your hands.
- Relax your neck and shoulder muscles.
-OR-
- Rest your feet flat on the floor.
- Lean your chest forward slightly.
- Rest your arms on a table.
- Rest your head on your forearms or on some pillows.
- پاهای خود را صاف روی زمین قرار دهید.
- قفسه سینه خود را کمی به جلو خم کنید.
- آرنجهای خود را روی زانوها قرار دهید یا چانه خود را روی دستها بگذارید.
- عضلات گردن و شانههای خود را شل کنید.
- روی صندلی بنشینید، زانوها را روی آرنجها قرار دهید و عضلات شانههای خود را برای کنترل تنگی نفس آرام کنید.
– یا –
- پاهای خود را صاف روی زمین قرار دهید.
- قفسه سینه خود را کمی به جلو خم کنید.
- بازوهای خود را روی میز قرار دهید.
- سر خود را روی ساعدها یا روی چند بالش بگذارید.
درمان فوری تنگی نفس در منزل
اگر فردی که دچار تنگی نفس شده سالمند است یا برای اولین بار این اتفاق را تجربه می کند و یا دارای بیماری های زمینه ای دیگر است لازم است فورا به اورژانس مراجعه کند. در صورتی که تنگی نفس در حد خس خس سینه است و فرد همچنان میتواند تنفس داشته باشد ولی احساس سنگینی و سختی در تنفس دارد میتوانید از راه های درمان فوری تنگی نفس در منزل استفاده کنید.
1- تنفس عمیق و آهسته
ابتدا سعی کنید خونسردی خود را حفظ کنید. سعی کنید تنفس عمیق و شکمی داشته باشید. با تنفس عمیق، اکسیژن بیشتری وارد ریهها میشود و تنفس راحتتر میشود. از بینی هوا را وارد ریه ها خود کنید. در تنفس شکمی با هر دم، ریه پر از هوا شده و شکم مقداری بالا می آید. هنگام بازدم دیافراگم به ریه ها فشار وارد می کند، شکم به حالت قبل برمیگردد و هوا از دهان خارج می شود. این نوع تنفس را با آرامش برای چند دقیقه انجام دهید.
2- نشستن در حالت خمیده رو به جلو
نشستن و کمی خم شدن رو به جلو کمک میکند تا راههای هوایی باز شود. میتوانید روی یک صندلی بنشینید و دست های خود را روی میز تکیه داده و کمی به جلو متمایل شوید. اگر بیمار نمیتواند بنشیند با قرار دادن چند بالش زیر سر، زاویه بدن را تغییر داده و تنفس را آسانتر کنید.
3- مصرف مایعات گرم
نوشیدن مایعات گرم میتواند به رقیق شدن مخاط و بهبود تنفس کمک کند. نوشیدن چای زنجبیل میتواند کمک کننده باشد. زنجبیل دارای خاصیت ضد التهاب است. نوشیدن یک لیوان چای زنجبیل میتواند با کاهش التهاب ریه یک درمان سریع برای تنگی نفس در منزل باشد. برای تهیه ی چای زنجبیل یک قاشق زنبیل تازه را در اب بجوشانید. میتواید مقداری عسل اضافه کنید و به آرامی بنوشید. این کار می تواند به درمان سردرد میگرنی در منزل نیز کمک کند.
4- استراحت
گاهی تنگی نفس به دلایلی مانند استرس، اظطراب و یا حملات عصبی رخ می دهد. در این شرایط خارج شدن از محیط پر تنش و استراحت کافی در محیطی آرام به بدن فرصت میدهد تا انرژی خود را بازیابی کند و تنفس را بهبود بخشد. استراحت و تنظیم ساعت خواب به درمان سریع یبوست در منزل نیز کمک میکند.
5- دور شدن از آلرژنها
وجود گرد و غبار یا دود سیگار می تواند علائم نفس تنگی را تشدید کند. اگر در محیط حاوی آلرژن ها قرار دارید محل را ترک کنید.اگر تنگی نفس به دلیل آلرژی است، از تماس با عوامل آلرژیزا مانند گرد و غبار، دود، گرده گیاهان و حیوانات خانگی خودداری کنید.
6- استفاده از دستگاه بخور سرد
رطوبت هوا میتواند به باز شدن راههای هوایی کمک کند. دستگاه بخور سر ذرات ریز آب را وارد هوا میکند که تا مدتی معلق می مانند و وارد دستگاه تنفس ما می شوند. مرطوب کردن دستگاه تنفس میتواند یک درمان فوری تنگی نفس و پاکسازی ریه در منزل باشد.
7- ماساژ تنفسی
ماساژ تنفسی ملایم یک راه درمان فوری تنگی نفس در منزل می باشد و میتواند به کاهش تنگی نفس کمک کند. برای انجام این کار دست خود را گنبدی شکل کنید و به آرامی به کتف های بیمار ضربه بزنید. از یک سمت شروع کنید و با زدن ضربه های آرام پایین آمده و در سمت دیگر با ادامه ی ضربه ها بالا بروید. این حرکت دورانی را چند بار انجام دهید.
8- یوگا و مدیتیشن
اگر تنگی تفس عصبی باشد، انجام تمرینات ذهن آگاهی و آرامشبخش مانند یوگا و مدیتیشن میتوانند به کاهش استرس و بهبود تنفس کمک کنند. این کار به درمان قلب درد عصبی در منزل نیز کمک میکند.
9- تنفس در هوای خنک
تنفس هوای خنک می تواند به درمان فوری تنگی نفس در منزل کمک کند. اگر هوای بیرون منزل خنک است میتوانید به فضای آزاد بروید و نفس های عمیق بکشید. اگر در فصل گرم سال هستیم میتوانید از کولر یا حتی یک پنکه ی دستی کوچک کمک بگیرید.
10- نوشیدن قهوه
مصرف کافئین می تواند به شل شدن مجاری تنفسی کمک کند و تنفس بهتری را به همراه داشته باشد. ( اگر همزمان دچار تپش قلب بالا هستید از مصرف کافئین خود داری کنید.)
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
تنگی نفس میتواند نشانهای از بیماریهای مختلفی باشد، تشخیص دقیق و درمان به موقع اهمیت بالایی دارد. در موارد زیر، حتماً به پزشک مراجعه کنید:
-
تنگی نفس شدید و ناگهانی
اگر به طور ناگهانی احساس میکنید که نمیتوانید نفس بکشید، میتواند نشانهای از یک مشکل جدی مانند حمله قلبی یا آمبولی ریه باشد. لازم است سریعا به پزشک مراجعه کنید. اکو قلب در منزل یکی از روش های دست یابی به علت مشکلات قلبی است.
-
تنگی نفس همراه با درد قفسه سینه
درد قفسه سینه همراه با تنگی نفس میتواند نشان دهنده حمله قلبی یا مشکلات ریوی باشد. اگر در شرایط استرس زایی قرار دارید همچنین ممکن است علائم یک حمله ی عصبی باشد. روشهای درمان قلب درد عصبی در منزل می تواند کمک کننده باشد.
-
تنگی نفس همراه با سرفه خونی
سرفه خونی ممکن است نشانهای از عفونت ریه، سرطان ریه یا مشکلات قلبی باشد. لازم است برای تشخیص دقیق و درمان سریع توسط پزشک متخصص ویزیت شوید.
-
تنگی نفس همراه با تورم پاها یا مچ پا
تورم پاها ممکن است نشانهای از نارسایی قلبی باشد که نیاز به درمان سریع دارد.
-
تنگی نفسی که با استراحت برطرف نمیشود
اگر با استراحت و راه های درمان تنگی نفس در منزل، تنگی نفس شما برطرف نشد، لازم است به پزشک مراجعه کنید.
-
تنگی نفسی که با فعالیتهای روزمره تشدید میشود
اگر فعالیتهای ساده مانند راه رفتن یا بالا رفتن از پلهها باعث تنگی نفس شدید در شما میشود، باید برای درمان به پزشک مراجعه کنید.
-
تنگی نفس همراه با تب، لرز یا تعریق شبانه
این علائم میتوانند نشان دهنده عفونت جدی در عضوی از بدن باشند. برای تشخیص سریع تر و عوارض کمتر لازم است که تحت درمان یک متخصص قرار بگیرید.
-
تنگی نفسی که با تغییر وضعیت بدن بدتر میشود
اگر تغییر وضعیت مانند دراز کشیدن یا خم شدن باعث تشدید تنگی نفس شما میشود، باید به پزشک مراجعه کنید.
ویزیت متخصص ریه در منزل
اگر به صورت مکرر دچار تنگی نفس می شوید لازم است که هر چه سریع تر توسط یک پزشک متخصص ریه ویزیت شوید. تشخیص و درمان به موقع نفس تنگی بسیار مهم است، زیرا میتواند از پیشرفت بیماری و عوارض بیشتر آن جلوگیری کند.
در صورتی که به دلیل بیماری زمینهای یا شرایط خاص دیگر، امکان مراجعه به مطب پزشک را ندارید یا اگر زمان کافی برای انتخاب متخصص، نوبت گرفتن و مراجعه ی حضوری به مطب را ندارید، و یا ترجیح می دهید در محیط پر آرامش منزل خود درمان شوید میتوانید با تماس با مرکز یارا درمان از ویزیت متخصص ریه در منزل استفاده کنید.
پزشک فوق تخصص ریه در زمان هماهنگ شده با تجهیزات لازم برای درمان فوری تنگی نفس در منزل به خانه شما مراجعه می کند. پزشک با بررسی سابقه پزشکی، علائم و انجام معاینه فیزیکی، علت تنگی نفس شما را تشخیص خواهد داد و درمان مناسب را تجویز میکند. ممکن است جهت تشخیص دقیق تر آزمایشهای دیگری تجویز شود. شما میتوانید طبق تجویز پزشک از خدمات آزمایش خون در منزل، نوار قلب در منزل، تصویربرداری از قفسه سینه و غیره استفاده کنید.
مرکز یارا درمان به صورت شبانه روزی از طریق شماره تماس 02144003544 پاسخگوی شما خواهد بود.
در صورتی که می خواهید مطالب مفید بیشتری را مطالعه نمایید علت سرگیجه و حالت تهوع را از یارا درمان از دست ندهید.
سوالات متداول
1- بهترین راه درمان فوری تنگی نفس در خانه چیست؟
تنفس عمیق و آهسته، نشستن در حالت خمیده رو به جلو، مصرف مایعات گرم، دور شدن از آلرژنهاف استفاده از دستگاه بخور سرد، ماساژ تنفسی، تنفس در هوای خنک و نوشیدن قهوه بهترین راه درمان فوری تنگی نفس در خانه می باشند.
2- آیا مصرف قهوه به درمان سریع تنگی نفس در خانه کمک میکند؟
مصرف کافئین می تواند به شل شدن مجاری تنفسی کمک کند و تنفس بهتری را به همراه داشته باشد.
3- آیا تنگی نفس همیشه نشانه یک بیماری خطرناک است؟
خیر. تنگی نفس گاهی به دلایل ساده مثل اضطراب، فعالیت بدنی شدید یا آلرژی بروز میکند، اما در صورتی که شدید، ناگهانی یا همراه با علائم دیگری مانند درد قفسه سینه یا سرفه خونی باشد، باید جدی گرفته شود و به پزشک مراجعه کنید.
4- آیا میتوان بدون مراجعه به پزشک تنگی نفس را درمان کرد؟
در موارد خفیف، برخی روشهای خانگی مانند تنفس عمیق، نشستن در حالت مناسب، مصرف مایعات گرم یا استفاده از بخور میتواند کمککننده باشد. اما اگر تنگی نفس شدید، ناگهانی یا مداوم باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.
19 پاسخ
من چند وقت پیش به دلیل یک عفونت شدید ریوی دچار تنگی نفس شدم. بعد از جستجوی زیاد، تصمیم گرفتم از خدمات متخصص عفونی در منزل استفاده کنم. پزشک خیلی سریع به خانه آمد و بعد از بررسی علائم و گرفتن آزمایش خون، داروی مناسب را تجویز کرد. تجربه درمان در منزل بسیار راحتتر و مطمئنتر از مراجعه به بیمارستان بود. اگر کسی شرایط مشابه دارد، پیشنهاد میکنم حتماً از این خدمات استفاده کند. برای من این تجربه بسیار خوب و موثر بود و در کوتاهترین زمان مشکلم برطرف شد.
درود بر شما خوشحالیم که راضی بودین
پدر من مدتی بود که با مشکلات تنگی نفس دستوپنجه نرم میکرد. با توجه به سن بالا و عدم توانایی مراجعه به بیمارستان، از خدمات متخصص داخلی در منزل استفاده کردیم. پزشک با دقت و تجهیزات کامل، وضعیت پدرم را بررسی کرد و یک برنامه درمانی مناسب تجویز کرد. حتی برای تشخیص دقیقتر، امکان انجام تستهای تنفسی و آزمایشهای دیگر در منزل هم فراهم بود. این خدمات واقعاً برای سالمندان یا کسانی که مشکل حرکت دارند، عالی است.
رضایت شما باعث افتخار ماست و هدف نهایی درمان در منزل نیز همین است که درمان به ساده ترین شکل ممکن انجام شود.
بچهها، اگه یه دفعه تنگی نفس بگیریم، اولین کاری که باید بکنیم چیه؟ شنیدم که نشستن به حالت رو به جلو و نفس عمیق کشیدن کمک میکنه. کسی امتحان کرده؟ راهکار دیگهای هم هست که تو خونه فوری جواب بده؟
آره دقیقاً، اگه یهویی دچار تنگی نفس شدی، اول از همه سعی کن آروم باشی و استرس نگیری، چون اضطراب خودش اوضاع رو بدتر میکنه. بعدش بشین، کمی به جلو خم شو و دستاتو روی زانو یا یه میز بذار تا قفسه سینهات باز بشه. نفس عمیق از بینی بکش، چند ثانیه نگه دار و آروم از دهن بده بیرون.
اگه هوا سنگینه، یه پنجره باز کن یا جلوی پنکه بشین. نوشیدن یه لیوان آب گرم یا چای زنجبیل هم میتونه کمک کنه. اگه دستگاه بخور سرد داری، روشنش کن تا هوا مرطوب بشه.
میگن بخار آب یا هوای مرطوب میتونه تنگی نفس رو کم کنه، مخصوصاً اگه دلیلش خشکی هوا یا حساسیت باشه. کسی تجربه داره که با استنشاق بخار یا استفاده از دستگاه بخور حالش بهتر شده باشه؟ واقعاً مؤثره؟
آره، استنشاق بخار آب یا استفاده از دستگاه بخور برای خیلیا که تنگی نفسشون بهخاطر خشکی هوا، حساسیت، یا گرفتگی مجاری تنفسی باشه، واقعاً مؤثره. بخار کمک میکنه تا مخاط رقیق بشه و راههای تنفسی بازتر بشن. میتونین از این روش ها استفاده کنید:
یه کاسه آب داغ، یه حوله روی سر، و نفس کشیدن آروم تو بخار
استفاده از دستگاه بخور سرد یا گرم توی اتاق
گاهی وقتا استرس باعث تنگی نفس میشه، تو این مواقع تکنیکای آرامشبخش مثل مدیتیشن یا بستن چشمها و تمرکز روی تنفس کمک میکنه. کسی این روشو امتحان کرده؟ چقدر طول میکشه که اثر کنه؟
آره دقیقاً، استرس و اضطراب خیلی وقتا تنگی نفس رو بدتر میکنن و تو این مواقع تکنیکهای آرامشبخش مثل مدیتیشن، تنفس عمیق، یا حتی فقط بستن چشمها و تمرکز روی دم و بازدم میتونه کمک کنه.
یکی از تکنیکای خوب، تنفس ۴-۷-۸ هست:
– ۴ ثانیه دم از بینی
– ۷ ثانیه نگه داشتن نفس
– ۸ ثانیه بازدم آروم از دهان
نوشیدن آب خنک یا چای زنجبیل هم میتونه به باز شدن راههای تنفسی کمک کنه، مخصوصاً اگه علتش حساسیت یا التهاب باشه. شما چی فکر میکنید؟ کدوم نوشیدنی یا دمنوش برای تنگی نفس فوری جواب داده؟
آره دقیقاً! چای زنجبیل یه گزینه عالیه، چون خاصیت ضدالتهابی داره و به باز شدن راههای تنفسی کمک میکنه، مخصوصاً اگه تنگی نفس به خاطر حساسیت یا التهاب باشه. یه تیکه زنجبیل تازه رو تو آب بجوشونی و با عسل بخوری، خیلی تأثیر داره.
آب خنک هم بعضی وقتا میتونه کمک کنه، مخصوصاً اگه تنگی نفس به خاطر گرما یا استرس باشه.
قهوه هم یه گزینه دیگهست چون کافئین باعث میشه عضلات راههای هوایی شل بشن و تنفس راحتتر بشه، ولی اگه کسی تپش قلب یا فشار خون بالا داشته باشه، شاید مناسب نباشه.
یه روش که شنیدم اینه که لبها رو غنچه کنیم و آروم نفس بکشیم، میگن اینطوری هوای بیشتری وارد ریه میشه. کسی با این تکنیک آشناست یا روش دیگهای سراغ داره که بدون دارو تو خونه بشه امتحان کرد؟
آره، اون روش که بهش میگن “تنفس لب غنچهای” واقعاً جواب میده، مخصوصاً برای کسایی که آسم یا مشکلات ریوی دارن. کافیه لبهاتو مثل وقتی که میخوای سوت بزنی جمع کنی، بعد آروم از بینی نفس بکشی و خیلی آهسته از بین لبای غنچهشده هوا رو بدی بیرون. اینطوری فشار توی راههای هوایی کمتر میشه و تنفس راحتتر انجام میشه.
علاوه بر این، تنفس شکمی (دیافراگمی) هم خوبه. باید یه دستتو روی شکم بذاری، بعد موقع دم شکمتو بدی بیرون و موقع بازدم بیاری تو، اینجوری اکسیژن بیشتری وارد بدنت میشه.
اگه احساس تنگی نفس داشتی، یه جای خنک و با هوای تازه برو، یه لیوان آب گرم بخور یا حتی دستگاه بخور سرد روشن کن تا هوای خشک اذیتت نکنه.
یه مدت طولانی تحت استرس زیادی بودم، حس میکنم تنگی نفس عصبی دارم. فکر میکنین ماساژ تنفسی کمک میکنه؟ به رفع تنگی نفس فوری نیاز دارم
من هر وقت خیلی کار میکنم، دچار تنگی نفس میشم. شنیدم که نشستن تو حالت خمیده و مصرف مایعات گرم موثره، آیا واقعاً تاثیر داره؟
یه کم اطلاعات در مورد علت تنگی نفس خوندم، ولی اگه بخوام یه درمان خانگی تنگی نفس در بزرگسالان بکار ببرم، باید حتماً مراقب جاهایی که آلرژن دارن باشم؟
مایعات گرم واقعاً برای رفع تنگی نفس فوری خوبه؟ اگه تو محیط خشکی زندگی کنم چی؟ هنوز این درمان تنگی نفس در خانه کار میکنه؟
یه سوال باقی میمونه، برای کسی که از آمبولی ریه داره رنج میبره، چیجوری درمان فوری تنگی نفس در منزل ممکنه موثر باشه؟